W.W. Aramiliew, W dymie wojny. Zapiski jednorocznego ochotnika 1914-1917

Książka „W dymie wojny. Zapiski jednorocznego ochotnika 1914-1917” W.W. Aramiliewa to pamiętnik bezpośredniego uczestnika walk na froncie wschodnim I wojny światowej oraz bolszewickiego rewolucjonisty. Publikacja ukazała się nakładem Fundacji Historia.pl, przy wsparciu rosyjskiego Instytutu Tłumaczeń Literackich.

„W dymie wojny. Zapiski jednorocznego ochotnika 1914-1917” W.W. Aramiliewa to surowa i realistyczna opowieść żołnierza carskiej piechoty z okresu I wojny światowej. Młody intelektualista, którego wojna zastaje podczas prowadzenia badań naukowych w odległych ostępach Imperium Rosyjskiego, trafia do bezlitosnej wojennej machiny. Zapiski autora prowadzą nas od pociągów specjalnych wiozących rekrutów do miejsc szkolenia, przez proces formowania żołnierzy, walkę na froncie, aż do udziału w rewolucji bolszewickiej.

Publikacja ilustruje drogę do komunizmu wielu młodych, rozczarowanych obywateli carskiej Rosji. Fatalne warunki bytowe na froncie, brutalni oficerowie, powszechna bieda i poczucie braku nadziei tworzyły podatny grunt dla bolszewickiej agitacji wśród wojska. Przewaga Niemiec na froncie wschodnim podkopywała morale armii, a braki w zaopatrzeniu potęgowały buntownicze nastroje. W konsekwencji autor, w 1914 roku będący aspirującym naukowcem, a następnie oddanym żołnierzem Imperium, w końcu aktywnie włącza się w wir rewolucji bolszewickiej.

Pomimo jednoznacznego opowiedzenia się po stronie rewolucjonistów, autor nie unika krytycznego spojrzenia na gwałtowne przemiany w Rosji. W książce opisuje anarchię i przestępczość towarzyszące rewolucji, w tym wynikające z eksplozji bandytyzmu liczne kradzieże własności państwowej, morderstwa i gwałty.

Książka W.W. Aramiliewa to cenny portret Rosji doby niezwykle burzliwych przemian, kiedy to ostatni przedstawiciel dynastii Romanowów został pozbawiony tronu, a rok później zamordowany. Dla frontowych żołnierzy, widzących okrucieństwo wojny, najgorsze zbrodnie na przedstawicielach starego porządku nie są w stanie przyćmić zakończenia koszmaru działań wojennych. Z perspektywy czasu wiemy jednak, że zawieszenie broni na froncie wschodnim nie zakończyło rozlewu krwi w Rosji – dawne imperium czekała jeszcze wojna domowa oraz wojna z Polską.

Od strony literackiej publikacja prezentuje się bardzo dobrze. Autor sprawnie konstruuje narrację, umiejętnie budując napięcie i przedstawiając wydarzenia w sposób uporządkowany chronologicznie. Lekkość pióra widoczna jest także po stronie tłumacza, Piotra Tymińskiego.

„W dymie wojny. Zapiski jednorocznego ochotnika 1914-1917” W.W. Aramiliewa jest książką wartą uwagi. Rysuje subiektywny, ale jednocześnie krytyczny społeczno-polityczno-militarny obraz Rosji okresu przełomu.

Opis wydawcy:

Zapiski W.W. Aramiliewa – wielka rzadkość, jeśli chodzi o rosyjskie frontowe relacje z okresu I wojny światowej – są swoistym zwierciadłem epoki, która przyniosła Rosji Romanowów wojnę światową i jej zgubne następstwa – rewolucję. Autor, ochotnik, wyruszający w 1914 roku na wojnę, w którą, jak sam przyznaje, nie wierzy, pozostawia nam wstrząsający opis carskiej Rosji, maszerującej w akompaniamencie hurrapatriotycznej histerii ku swojej zgubie. Autor przechodzi zaskakującą metamorfozę od żołnierza gwardyjskiego pułku Jego Imperatorskiej Mości do bolszewika. W swoim opisie pozostaje jednak szczery do końca – otwarcie opisuje dezercje, grabieże, gwałty i morderstwa czasu rewolucji.

Tytuł: W dymie wojny. Zapiski jednorocznego ochotnika 1914-1917
Autor: W.W. Aramiliew
Rok wydania: 2020
Wydawnictwo: Fundacja Historia.pl
Liczba stron: 277