Spotkanie z poszukiwaczami wraków w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni
18 lutego 2019 roku w Bibliotece Głównej Akademii Marynarki Wojennej odbyło się spotkanie z członkami Stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe. Członkowie stowarzyszenia, Mariusz Borowiak i Piotr Wytykowski, przedstawili historię odnalezienia wraku polskiego niszczyciela eskortowego – ORP Kujawiak[1].
Jednostka ta zatonęła na minie 16 czerwca 1942 roku u wybrzeży Malty. W wodach wokół wyspy leżą dziesiątki innych zatopionych okrętów i jednostek handlowych, które zaopatrywały ten niezatapialny lotniskowiec na Morzu Śródziemnym. Przez wiele lat nie udawało się odnaleźć Kujawiaka i dopiero w 2014 roku Polacy odkryli zalegający na dnie wrak jednostki. Było to poprzedzone żmudnym badaniem dostępnych archiwaliów i relacji. Okazało się, że w 1942 roku popełniono błąd przy podaniu pozycji zatonięcia okrętu, który wynosił około jednej mili morskiej. W następnych latach przeprowadzono kolejne trzy ekspedycje na wrak Kujawiaka.
Dzięki staraniom stowarzyszenia w 2015 roku w Valletcie odsłonięto marmurową tablicę upamiętniającą zatonięcie polskiego niszczyciela ORP Kujawiak. Kolejnym etapem działalności nurków stało się wydobycie dzwonu okrętowego i w maju 2017 roku trafił on na konserwację do Maltańskiego Muzeum Morskiego w Valletcie. Docelowo ma powstać tam wystawa stała poświęcona dziejom polskiego okrętu i poszukiwaniom wraku.
Mariusz Borowiak i Piotr Wytykowski dość szczegółowo opisali cały proces, jaki towarzyszył wyprawom mającym na celu znalezienie ORP Kujawiak. Podkreślali przy tym, że nie otrzymali żadnego wsparcia finansowego ze strony państwa i wszystko finansują z własnej działalności. Zaprezentowali również replikę dzwonu okrętowego, gdyż nie udało się uzyskać zgody Maltańczyków na przywiezienie go do Polski.
Kolejnym celem stowarzyszenia będą poszukiwania samolotów Liberator i Halifax, które uległy katastrofom w 1944 roku we włoskiej bazie Brindisi. Maszyny tego typu brały udział w zrzutach zaopatrzenia i cichociemnych na terenach okupowanej Polski.
Zdjęcia: Michał Szafran, odwaszegofotokorespondenta.blogspot.com
[1] Szczegółowa historia poszukiwań wraku ORP Kujawiak w: M. Borowiak, Podwodni tropiciele. Tajemnica wraku niszczyciela eskortowego ORP Kujawiak, Oświęcim 2016.