Muzeum Historii Żydów Polskich

Idea stworzenia Muzeum Żydów Polskich wywodzi się ze Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny, a za początek działań w celu uruchomienia instytucji można uznać rok 1995. Rozpoczęto wówczas prace nad projektem muzeum, a w roku 2005 utworzono Muzeum Historii Żydów Polskich.[1] W roku 2013 MHŻP zaczęło działać w swojej siedzibie na warszawskim Muranowie, a oficjalne otwarcie wystawy stałej miało miejsce w październiku 2014 roku.

Projekt budynku muzeum to dzieło zespołu architektów pod wodzą Rainera Mahlamäkiego. Interesująca koncepcja architektoniczna jest również niezwykle praktyczna i przyjazna zwiedzającym. Brak tutaj częstych w nowoczesnych budynkach wielkich, pustych przestrzeni,  odpychających przez wykończenie ich stalą i widocznym wszędzie betonem. Duży hall główny MHŻP ocieplony jest dzięki piaskowym kolorom ścian, zaś obłe kształty sprawiają, że wysoki budynek nie przytłacza rozmiarem swojego wnętrza.

Ekspozycja
Wystawa stała podzielona jest na osiem sekcji, opowiadających chronologicznie o losach Żydów w Polsce. Opowieść o izraelitach rozpoczyna się od przedstawienia podań i legend na temat ich pojawienia się na ziemiach polskich. Kolejne sekcje przedstawiają losy Żydów w średniowieczu, okresie nowożytnym i podczas zaborów. Największy nacisk położony jest na okres II wojny światowej i Holokaust. Szczegółowo przedstawiono sytuację Żydów podczas okupacji niemieckiej, w tym m.in. powstanie w getcie warszawskim czy działalność niemieckich obozów zagłady. Ostatnia z sekcji porusza zagadnienia związane z okresem po 1944 roku. Co interesujące, oprócz skomplikowanej sytuacji politycznej zaprezentowano również wkład Żydów w polską kulturę tego okresu. Przykładem takiego wpływu jest chociażby ukazany na wystawie, popularny w latach 60-tych zespół bigbitowy „Śliwki”.

Do prezentacji treści wykorzystano nowoczesne środki multimedialne, takie jak wyświetlacze dotykowe czy odtwarzacze audiowizualne. Twórcy wystawy przywiązali duże znaczenie do możliwości interakcji z eksponatami. Na ekspozycji znajdziemy wiele miejsc, w których można np. zapoznać się z przetłumaczonymi reprintami ksiąg i manuskryptów. Interesująca jest także replika wagonu tramwajowego, w której zwiedzający mogą wysłuchać nagranych wspomnień z okresu okupacji. Cała trasa zwiedzania posiada niesamowity nastrój, na który wpływa gra świateł oraz odpowiednio dobrane dźwięki.

Kontrowersje
Kontrowersje w oczach opinii publicznej budzą niektóre zawarte na wystawie treści, szczególnie te poświęcone II wojnie światowej. Znajdziemy tam co prawda informację o sowieckiej agresji na Polskę 17 września 1939 roku, jednak w muzeum brak wzmianki o współpracy Żydów z wkraczającymi oddziałami Armii Czerwonej. Na ekspozycji w wyważony sposób przedstawiono również kwestię różnych postaw osób narodowości polskiej wobec izraelitów podczas II wojny światowej. Niemniej pozytywna rola Polaków w kwestii ratowania Żydów podczas niemieckiej okupacji mogła doczekać się na wystawie wyraźnego podkreślenia.

Podsumowanie
Muzeum Historii Żydów Polskich to nowoczesny i interesujący obiekt edukacyjny. Dzięki atrakcyjnej ekspozycji pozwoli na przystępne zapoznanie się z dziejami Żydów polskich nawet osobom, które wcześniej nie interesowały się tą tematyką. Dla pasjonatów historii w muzeum znajdują się liczne obszerne relacje, reprinty dokumentów i unikatowe eksponaty pozwalające na pogłębienie swojej wiedzy. Warto zarezerwować sobie więcej czasu – na dokładne zapoznanie się z wystawą stałą potrzeba przynajmniej dwóch godzin.

Oficjalna strona muzeum: www.polin.pl

Zdjęcia w galerii: Michał Szafran, odwaszegofotokorespondenta.blogspot.com

[1]http://www.polin.pl/pl/o-muzeum