Kuter pościgowy Batory

Pod koniec 2020 roku Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni przeprowadziło remont jednostki ORP Batory, podczas którego przywrócone zostało malowanie z lat trzydziestych. 

Kuter pościgowy Batory zbudowano w Stoczni Modlińskiej na podstawie projektu inżyniera Aleksandra Potyrały. Kadłub wykonano z duraluminium, a do napędu kutra wykorzystano aż trzy silniki, które miały zapewniać dużą prędkość maksymalną.

Lata 1932-1939 załoga spędziła na zabezpieczaniu polskiej granicy morskiej oraz na zwalczaniu przemytu. 31 sierpnia 1939 roku kuter został wcielony do Marynarki Wojennej jako ORP Batory. Do 10 września jego głównymi zadaniami było transportowanie rannych żołnierzy i walka z lotnictwem nieprzyjaciela.

1 października grupa oficerów podjęła się udanej ucieczki do Szwecji. Aby zmylić Niemców, jednostka początkowo płynęła kursem północno-wschodnim. Niemcy spodziewali się polskich jednostek zmierzających do Szwecji bezpośrednim kursem na północ. Wieczorem 1 października Batory dotarł na Gotlandię.

Batory i oficerowie zostali internowani i okres II wojny światowej spędzili w neutralnej Szwecji. Dopiero po zakończeniu wojny jednostka mogła wrócić do kraju, co ostatecznie nastąpiło 25 października 1945 roku.

Pod koniec 1945 roku Batory został wcielony do MW jako jednostka pomocnicza o nazwie Hel. W 1947 roku zmieniono jego nazwę na 7 listopada i przekazano Wojskom Ochrony Pogranicza. Po czterech latach ponownie doszło do zmiany nazwy na KP-1 i do 1957 roku okręt pełnił służbę w WOP. Po wycofaniu zasłużona jednostka trafiła na Zalew Zegrzyński w charakterze jednostki szkolnej Ligi Ochrony Kraju.

W 1973 roku marynarze z 9. Flotylli Obrony Wybrzeża rozpoczęli starania, aby ocalić dawnego Batorego od hutniczego pieca. Ostatecznie kadłub trafił do Portu Wojennego w Helu i został ustawiony jako pomnik.

Po likwidacji 9. Flotylli Obrony Wybrzeża podjęto starania o ściągnięcie jednostki do Gdyni. W 2009 roku udało się ustawić dawny kuter patrolowy na dziedzińcu Muzeum Marynarki Wojennej. Pod koniec 2020 roku Batory przeszedł kolejny remont połączony z przywróceniem malowania z lat trzydziestych.

Zdjęcia: Michał Szafran, odwaszegofotokorespondenta.blogspot.com