Iwona Kienzler, Słynni playboye PRL
Iwona Kienzler, Słynni playboye PRL
Nakładem wydawnictwa Bellona została wydana książka Iwony Kienzler – „Słynni playboye PRL”. Autorka specjalizuje się w publikacjach dotyczących życia prywatnego wybitnych postaci z historii Polski. W kręgu jej zainteresowań znajdują się tematy począwszy od średniowiecza[1], nowożytność[2], aż po XX wiek[3].
Definicja słowa „playboy” oznacza mężczyznę, którego nadrzędnym celem egzystencji jest zabawa w otoczeniu pięknych i młodych kobiet. Nazwa wywodzi się od czasopisma dla panów, którego założycielem był Hugh Hefner. Styl życia playboya odbiegał od idealnego wzorca socjalistycznego mężczyzny. O ile w krajach kapitalistycznych była możliwość awansu społecznego i zostania playboyem, to w socjalizmie mogło dotyczyć to tylko nielicznych. W większości przypadków opisywanych w książce – „Słynni playboye PRL” były to osoby ściśle powiązane z władzą ludową, ewentualnie artyści, którzy zawsze mieli duży margines wolności i swobody.
Iwona Kienzler, Słynni playboye PRL
Iwona Kienzler wybrała dziewięciu przedstawicieli życia społecznego z okresu PRL, którzy zasługiwali na miano playboya. Wśród nich znaleźli się:
– Bolesław Bierut,
– Józef Cyrankiewicz,
– Leopold Tyrmand,
– Włodzimierz Sokorski,
– Adam Hanuszkiewicz,
– Andrzej Jaroszewicz,
– Mieczysław F. Rakowski,
– Tadeusz Pluciński,
– Maciej Szczepanski.
Tylko trzy osoby z tej grupy wywodziły się ze środowiska artystycznego (Tyrmand, Hanuszkiewicz, Pluciński). Reszta pochodziła z partyjnej i rządowej nomenklatury.
Wyższa pozycja społeczna oznaczała większe możliwości uwodzenia przedstawicielek płci przeciwnej. Pozwalało to na dość swobodne życie pod względem obyczajowym. Rozwody wśród tej dziewiątki zdarzały się bardzo często. Legendy podsycano licznymi plotkami o wyimaginowanych romansach. Piosenkarka Hanna Banaszak przez bardzo długi okres czasu była uważana za kochankę wicepremiera Mieczysława F. Rakowskiego. Pojawiały się również anegdoty o wystawnym życiu playboyów PRL. Przykładem są chociażby opowieści o hazardowych wypadach Andrzeja Jaroszewicza do Monako. Jako kierowca rajdowy uczestniczył w Rajdzie Monte Carlo i, będąc jednocześnie synem premiera PRL, mógł skorzystać z oferty kasyn. Według niego nie miał na to zbyt dużo pieniędzy.[4]
Książka jest bardzo lekką opowieścią o obyczajach i życiu osobistym osób mogących poszczycić się mianem playboya PRL. Każda postać opisana jest w osobnym rozdziale – od młodzieńczych lat poprzez rozwój kariery aż do momentu śmierci. Zbyt często kładziony jest jednak nacisk ludzką stronę opisywanych bohaterów. Ich słabostki, kompleksy i pragnienia stają się głównym motorem postępowania.
Dobór bohaterów opowieści może nie przypaść do gustu. Jeśli chodzi o Adama Hanuszkiewicza, Leopolda Tyrmanda i Tadeusza Plucińskiego, to nie ma żadnych wątpliwości co do umieszczenia ich w książce. Zwłaszcza ostatni dał się poznać jako prawdziwy playboy. Wizerunek ten został dodatkowo uwieczniony w filmie „Co mi zrobisz jak mnie złapiesz?” (1978) i postaci inżyniera Kwaśniewskiego, który nie przepuścił żadnej pielęgniarce w Warszawie. Natomiast pozostałe osobistości wykorzystywały swoją pozycję do zdobywania kobiet. Przykładowo Włodzimierz Sokorski i Maciej Szczepański piastujący stanowiska szefów Radiokomitetu[5] mogli sobie pozwalać na liczne romanse. Zawsze znalazła się jakaś kobieta gotowa ułatwić sobie karierę poprzez związek z osobą na kierowniczym stanowisku.[6] Bolesław Bierut, Józef Cyrankiewicz, Mieczysław F. Rakowski, piastując najwyższe urzędy w państwie, mogli sobie pozwolić na więcej swobody obyczajowej niż przeciętny obywatel. Natomiast syn premiera Piotra Jaroszewicza – Andrzej – z powodzeniem wykorzystywał pozycję ojca do bycia playboyem. Złośliwi określali go mianem Czerwonego Księcia.
Autorka wykorzystała dostępną literaturę i artykuły prasowe, żeby stworzyć swoją narrację. Na 90 pozycji bibliograficznych tylko 35 to monografie i wspomnienia. Większość to artykuły internetowe, wśród których pojawiają się strony o tematyce plotkarskiej (Plotek.pl, Pudelek.pl) lub portale informacyjne (Gazeta.pl, Onet.pl). Ze względu na braki metodologiczne praca nie może być traktowana jako monografia naukowa. Jest to zgrabnie napisany zbiór anegdotek o osobach określanych przez autorkę playboyami PRL.
Tytuł: Słynni Playboye PRL
Autor: Iwona Kienzler
Rok wydania: 2015
Wydawca: Bellona
[1] I. Kienzler, Wierny mąż niewiernych żon. Władysław Jagiełło, Warszawa 2012.
[2] Eadem, Romanse żon polskich królów elekcyjnych, Warszawa 2012.
[3] Eadem, Kobiety w życiu Marszałka Piłsudskiego, Warszawa 2012.
[4] Eadem, Słynni playboye PRL, Warszawa 2015, s. 187.
[5] Potoczna nazwa Komitetu do Spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”.
[6] Przykładem jest Barbara Klimkiewicz, będąca trzecią żoną Włodzimierza Sokorskiego. Dzięki protekcji męża udało jej się uzyskać rolę w kilku produkcjach telewizyjnych tamtego okresu.