Fort Wielka Księża Góra

Autor: Marcin Mokrosiński | Data: 13/08/2020

Zlokalizowany w Grudziądzu Fort Wielka Księża Góra to jeden z udostępnionych dla ruchu turystycznego elementów kompleksu Twierdza Grudziądz.

Obiekt zbudowany został na przełomie XIX i XX wieku. W 1920 roku został przejęty przez Wojsko Polskie, które znacząco obniżyło wartość bojową fortu – usunięte zostały liczne elementy wyposażenia, w tym haubice 150 mm z czterech pancernych wież wchodzących w skład baterii. Podczas wojny obronnej 1939 roku Wielka Księża Góra nie odegrała znaczącej roli, obsadzona przez jednostki tyłowe. Po 1945 roku budowla ponownie wykorzystywana była przez polską armię. Od 2008 roku trwają prace nad poprawą stanu obiektu, którym od 2017 roku opiekuje się Stowarzyszenie Fort Wielka Księża Góra.

Kompleks składa się z ceglano-betonowych obiektów obronnych, wśród których na szczególną uwagę zasługuje schron z zachowanymi kopułami pancernymi baterii haubic oraz podziemnym przejściem do schronu piechoty dla 158 żołnierzy. Zarówno wnętrza kopuł pancernych, jak i przejście podziemne są dostępne i przystosowane dla zwiedzających, niemniej warto zaopatrzyć się w latarkę. W obiektach znajdują się liczne historyczne napisy w języku niemieckim oraz pozostawione przez żołnierzy polskich. Na terenie fortu zlokalizowane są również stanowiska Ringstand 58c, tzw. Tobruk, które zostały wyposażone w repliki obrotnic dla broni maszynowej.

W forcie umieszczono również kolekcję oryginalnych pojazdów militarnych z XX wieku, a także niespotykaną replikę samochodu pancernego Romfell-Benz, który był wykorzystywany przez Austro-Węgry podczas I wojny światowej.

Fort Wielka Księża Góra to godny uwagi obiekt posiadający niewątpliwe walory historyczne i architektoniczne. Ponadto kompleks został szczęśliwie zlokalizowany w malowniczych okolicznościach przyrody. Sama droga dojazdowa do fortu nie została zmodernizowana i jej nawierzchnię stanowi ponad stuletni bruk.